Hoe start je als zelfstandig seksuoloog?

Wil je starten als seksuoloog en vraag je je af hoe je hieraan begint? 

 

Ik startte in 2022 met mijn eigen praktijk Konektis, waar ik ondertussen in het gezelschap van een geweldig team werk dus ik help je graag alvast op weg met de opstart! 

 

Let op: ik ben geen boekhouder, accountant, jurist, .... Ik help je graag op weg op basis van mijn eigen ervaring maar dit is uiteraard geen advies op maat en wetgeving durft al wel eens te veranderen.
Win dus altijd advies in bij de juiste professional!

 

Administratieve shizzle!

First things first. Zorg dat jouw administratie in orde is!
Studeer je nog en ben je nog geen 26? Dan kan je mogelijk starten als student-zelfstandige.. Bekijk zeker de voorwaarden eens want dit is zeker een interessant statuut om in te beginnen.

 

Reeds afgestudeerd en/of de 25 gepasseerd? Dan moet je de afweging maken of je wenst te starten als zelfstandige in bijberoep of in hoofdberoep. Je kan hiervoor contact opnemen met een sociaal verzekeringsfonds zoals bvb. Acerta, Liantis of een ander alternatief. Op de websites van deze fondsen vind je heel vaak waardevolle informatie over het opstarten als zelfstandige. Ze organiseren ook vaak interessante (en meestal gratis) webinars die je het reilen en zeilen van de administratie die gepaard gaat met een eigen zaak uitleggen. Je bent verplicht je aan te sluiten bij een fonds, maar het staat je volledig vrij bij welke je dat doet. Het is dat fonds dat jouw BTW-nummer, ondernemingsnummer en nog veel meer in orde brengt. Je bent per kwartaal (drie maanden) verplicht sociale bijdrage te betalen. Dit wordt gefactureerd door dit fonds. Het is belangrijk dat je bij je opstart ook meteen de juiste gegevens en NACEBEL gegevens vermeld. Elke aanpassing in je dossier kost je namelijk geld. De tip die ik hiervoor vaak aan mensen geef is om het KBO (kruispunt Belgische ondernemingen) eens te gaan zoeken naar andere klinisch seksuologen. Zo ontdek je meteen welke codes zij vermeldden. 

 

Meestal val je in het eerste jaar dat je start in de categorie 'kleine onderneming, vrijgesteld van BTW'. Dit is zo, zolang je inkomsten minder dan 25 000 EUR op jaarbasis bedraagt. Een klinisch seksuoloog is jammer genoeg nog steeds niet erkend als vrij beroep dus indien je meer dan 25 000 EUR inkomsten hebt op jaarbasis ben je wel degelijk BTW-plichtig. Het is dus belangrijk dit op voorhand reeds in te schatten.

 

Meestal wordt er geen factuur opgemaakt bij cliëntgesprekken. Je bent daarom wettelijk verplicht een ontvangstenboek in te vullen voor de inkomsten die je via payconiq of overschrijving ontvangt (zonder factuur). Ontvang je ook op regelmatige basis cash inkomsten? Dan moet je ook een kasboek invullen. Je moet deze documenten alle dagen invullen! 

 

Cliënten weten graag of een terugbetaling bij jou mogelijk is bij de mutualiteit. Dit is afhankelijk van de mutualiteit maar de meeste ziekenfondsen voorzien wel degelijk een terugbetaling indien je een klinisch seksuoloog (in opleiding) bent. Het is belangrijk je te laten registreren bij de VVS zodat je mee wordt opgenomen in de doorverwijsgids.

 

Omring je met de juiste mensen en vestig je in een traumageïnformeerde praktijk!

Sluit je aan bij een intervisiegroep en zoek een supervisor! Dat kan ik niet hard genoeg benadrukken. Je zal in je werk constant geconfronteerd worden met je eigen onzekerheden en potentieel ook met grensoverschrijdend gedrag. Je wil ongetwijfeld heel goed worden in je job dus je omringen met andere seksuologen, ook seksuologen met meer ervaring dan jou, is heel essentieel. Kan je niet meteen aansluiten bij een intervisiegroep? Houd contact met andere afgestudeerde seksuologen, sluit je aan bij de vereniging voor seksuologie, ga naar netwerkevents waar je verschillende seksuologen kan ontmoeten zoals bvb de dag van de seksuologie.

 

Sluit je je aan in een praktijk van andere professionals? Maak dan duidelijke afspraken wat betreft veiligheid en financiële druk

 

Veiligheid

Het is een spijtige realiteit dat de meeste vrouwelijke seksuologen bij aanvang van hun carrière soms aanmeldingen krijgen van cliënten die geen zuivere intenties hebben. Deze mensen doen vaak heel erg appèl op je, zetten je in een positie alsof jij de enige bent die hen echt kan helpen en proberen langzaam maar zeker jouw grenzen te verleggen. Zorg aub dat je bij nieuwe aanmeldingen waarbij je enige twijfel ervaart, een andere professional aanwezig hebt in een nabijgelegen ruimte. Hands off en hands on geweld jegens professionals in onze sector komt jammer genoeg wel degelijk voor. Wordt je hiermee geconfronteerd? Breng jezelf aub in veiligheid. Beëindig het gesprek, stuur achteraf je factuur en dien -indien gewenst - klacht in.

 

 

Financiële druk

In veel praktijken wordt verwacht dat je je meteen engageert voor lange tijdsblokken. Dit kan positief lijken maar het is daarnaast ook belangrijk dat je kan groeien in je job op een manier die fijn voor jou voelt. Onderhandel met de praktijkcoördinator over een middenweg die fijn voelt. Betaal bvb. de eerste maanden een vast bedrag per uur dat je effectief cliënten ziet, alvorens je meteen te engageren grote bedragen op maandelijkse basis te betalen, waardoor je zelf mogelijk meer cliënten gaat inplannen dan je zelf op dat moment aankan. 

 

Ik werk zelf vaak met mensen die seksueel trauma hebben ervaren en kan je na meer dan 15 jaar te werken met deze doelgroep oprecht aangeven dat je de job enkel en alleen volhoudt en op een kwalitatieve manier kan verder zetten door je eigen tempo niet voorbij te proberen razen.

 

Leid jezelf op!

Het was geruime tijd zoeken naar een therapeutenopleiding die ook toegankelijk is voor seksuologen. Sinds september 2024 richt PXL Hogeschool een therapeutenopleiding in specifiek gericht op seksuologen. Vanaf 2025 wordt er eveneens een opleiding ingericht in Mechelen voor seksuologen. Om te worden geregistreerd als klinisch seksuoloog is het belangrijk dat je een opleiding volgt  

 

Is de investering in een therapie-opleiding initieel te zwaar? Bekijk dan eens websites zoals NICABM, PESI, Soundstrue, EDx, Coursera, ... Hier vind je vaak laagdrempelige opleidingen die je therapeutische skills aansterken. Zo raad ik zelf persoonlijk zeker de "Existential Well Being Counseling" van KU Leuven aan op EDx, De cursus is geheel gratis te volgen indien je het via 'audit' bekijkt. Heb je toch graag een certificaat, dan kan je dit al voor minder dan 50 EUR verkrijgen. Op PESI kan je ook geregeld voor lage tarieven interessante opleidingen volgen. Zo kan je bvb. de EFIT-opleidingen (emotionally focussend therapy level 1 en level 2) online volgen op PESI, wat ook leidt tot een internationaal erkend certificaat bij ICEEFT. Deze opties zijn géén vervanging voor een volwaardige therapie-opleiding. ze kunnen je echter wel al een fijn ruggensteuntje geven. 

 

Tarieven en andere voorwaarden

Hoe bepaal je je tarief als seksuoloog?

Zelf hebben wij ons tarief bepaald aan de hand van onze expertise. Mijn collega relatietherapeut werkt reeds 25 jaar met gezinnen en koppels, ikzelf werk reeds 15 jaar met individuen. Onze tarieven zijn hier dus op aangepast. Minder ervaren collega's vragen ook bewust vaak een lager bedrag. Zoek eens op in je omgeving wat de gangbare tarieven zijn bij collega's met een vergelijkbare expertise als jij. Indien je een duidelijke specialisatie hebt mag je trouwens ook iets meer vragen, omdat mensen ook betalen voor je expertise. Zorg er wel voor dat je dat past vraagt zodra je ook echt veel expertise binnen dit domein hebt. 

 

Andere voorwaarden om rekening mee te houden

Denk bvb aan het uitwerken van

  • een annulatiebeleid: zet de voorwaarden op je website en zorg dat het voorwaarden zijn waar je jezelf in kan vinden. Zelf kiezen wij er bvb voor om mensen een annulatiefee van 25 EUR aan te rekening indien bij een last minute annulering. Veel professionals rekenen het volledige uur aan maar wij voelden ons daar niet comfortabel bij. Voel dus wat voor jouw comfortabel aanvoelt want een bedrag betalen, dat je uiteindelijk toch nooit aanrekent, is ruis in je dienstverlening en communicatie.
  • een fee voor verslaggeving: veel seksuologen kiezen ervoor dit te doen. Zelf doen wij dit liever niet. We beschouwen dit als een onderdeel van onze dienstverlening. 
  • een programma om online te werken: ga je ook online gesprekken doen? We werkten zelf lange tijd met zoom maar deden de overstap naar google meet omdat dit financieel interessanter was. Kijk wat van toepassing is voor jouw werking. Zorg wel bij online therapie dat je rekening houdt met veiligheid: je moet weten waar je cliënt zich bevindt zodat je hulpdiensten kan sturen indien er iets zou gebeuren.
  • sociale media: wil je actief zijn op sociale media? Je kan zeker gebruik maken van Canva voor het maken van social media posts
  • online agenda: kies bewust of je wenst te werken met een online agenda. We hebben dit een tijd gedaan maar besloten hiermee op te houden omdat we bewuster wensten in te plannen welke cliënten we achter elkaar zouden zien. Zo kies ik er zelf voor geen 3 cliënten achter elkaar te zien met een gelijkaardige aanmeldvraag en wissel ik bewust afspraken af met mensen die in diverse stadia van hun begeleidingsproces zitten. We werkten met calendly. Via de gratis optie kan je mensen één type afspraak laten inplannen. Dit is dus prima indien je uitsluitend werkt met afspraken van 1 uur, maar indien je werkt met afspraken van 1 uur en 1,5 uur zoals wij dat doen moet je gebruik maken van de betaalde versie. Een alternatieve (gratis) optie is rosa. We hebben daar zelf nog niet mee gewerkt maar indien we opnieuw voor een online agenda zouden kiezen zouden we dat zeker exploreren. Het wordt gebruikt door veel collega's.
  • aanmeldformulier: Maak je aanmeldformulier niet nodeloos complex. zorg dat je de contactgegevens van de cliënt hebt, dat je een summiere aanmeldvraag weet en dat je weet op welke momenten de persoon een gesprek kan inplannen. Zo kan je meteen een eerste inschatting maken of jij de persoon in kwestie kan verder helpen (bvb: de persoon kan enkel op donderdagavond een gesprek inplannen, maar jij werkt dan niet...). Je kan zo'n form maken in google formulieren, of via alternatieve opties zoals typeform.

 

Zorg dat mensen je vinden!

Bereikbaarheid is essentieel. Zelf ben ik altijd voorstander geweest voor het uitbouwen van een kwalitatief netwerk, en niet zozeer voor het uitbouwen van een 'zo groot mogelijk' netwerk. Nodig eens de huisarts, de vroedvrouw, de kinesist, ... uit je buurt uit voor een tasje koffie. Laat de persoon in kwestie proeven van wie je bent, wat je te bieden hebt. Vraag of je jezelf even mag komen voorstellen en neem iets leuk mee. Verwijst iemand naar je door? Stuur dan een kaartje om de persoon te bedanken (indien de cliënt in kwestie hiermee akkoord gaat dat je contact opneemt), voeg enkele visitekaartjes toe en nodig de persoon in kwestie eens uit voor een tasje koffie of thee. 

 

Wil je starten met je eigen website? Je hoeft niet meteen te investeren in de duurste websitesverstrekkers om goed gevonden te worden, en je hoeft ook niet meteen te betalen voor allerlei websites.  De website van ons praktijkhuis is gemaakt met jouwweb.be. We zijn zelf ook niet te vinden op betalende websites zoals vindeentherapeut.be omdat we op maandelijkse basis veel aanmeldingen krijgen.

 

Zog dat je goed vindbaar bent op google (verdiep je eens in SEO), zorg dat je op de website van de VVS wordt opgenomen, zorg dat je aanwezigheid zichtbaar is in het straatbeeld (hangt een duidelijk bord naast de deur) en zorg vooral dat mensen zo tevreden over je zijn dat ze andere mensen aanraden om naar jou te komen. 

 

Het duurt even alvorens je echt vlot gevonden wordt. De meeste seksuologen zullen je beamen dat je de eerste maanden de aanmeldingen op één hand kunt tellen. Dat is helemaal geen reden tot paniek. Het is net een kans om je helemaal te kunnen verdiepen in de thema's waarmee cliënten zich aanmelden.  Je legt de basis voor je verdere professionalisering en je wil kwaliteit hoog in het vaandel dragen. 

 

Durf je te profileren op basis van je eigen expertise. Te vaak wordt nog het advies gegeven dat je alles moet kunnen, en de domeinen waarbinnen je actief kan zijn als seksuoloog zijn heel uiteenlopend. Mensen kiezen liever voor expertise. Wil jij dus vooral werken rond seksueel trauma, rond pijnklachten, rond verlangen binnen partnerrelaties, rond aseksualiteit, rond autisme en seksualiteit, rond erectieproblemen, rond orgasmeproblematieken, rond PGAD, rond kink, overspel in relaties, consensuele non monogamie, petplay, of nog iets heel anders? Durf jezelf duidelijk te profileren. Vaak duurt het hierdoor iets langer alvorens iemand de eerste afspraak met je inplant, maar wanneer je gaat voor duurzaam succes als professional zal dit je aanzienlijk verder brengen dan een all round seksuoloog te proberen zijn.

Cindy

Dit artikel werd geschreven door Cindy Druyts, klinisch seksuoloog VVS en opleider met eigen praktijk te Antwerpen: Konektis